Μετάβαση στο περιεχόμενο

Αλεξάντρ Αρόσεφ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αλεξάντρ Αρόσεφ
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση25  Μαΐου 1890[1][2]
Καζάν[3]
Θάνατος10  Φεβρουαρίου 1938[4][5][1]
σκοπευτήριο Κομμουνάρκα
Συνθήκες θανάτουθάνατος από μη φυσικά αίτια
Τόπος ταφήςGolovinskoye Cemetery
ΚατοικίαHouse on the Embankment (άγνωστη τιμή–1937)[6]
Χώρα πολιτογράφησηςΡωσική Αυτοκρατορία
Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΡωσικά[7]
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο της Λιέγης (1910–1911)
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητασυγγραφέας
επαναστάτης
διπλωμάτης
πολιτικός
στρατιωτικός[8]
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΚόμμα των Σοσιαλεπαναστατών και Ρωσικό Σοσιαλιστικό Δημοκρατικό Κόμμα των Εργαζομένων
Οικογένεια
ΤέκναYelena Aroseva
Olga Aroseva
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαμέλος της Συντακτικής Συνέλευσης της Ρωσίας το 1918

Ο Αλεξάντρ Γιακόβλεβιτς Αρόσεφ (ρωσικά: Александр Яковлевич Аросев, 1890 - 1938[9]) ήταν Ρώσος μπολσεβίκος και μετέπειτα διπλωμάτης, κρατικός αξιωματούχος της Σοβιετικής Ένωσης και συγγραφέας. Εκτελέστηκε το 1938 κατά τη διάρκεια των σταλινικών διώξεων που έμειναν γνωστές ως Μεγάλη Εκκαθάριση ή Μεγάλος Τρόμος και αποκαταστάθηκε από το επίσημο κράτος περίπου είκοσι χρόνια αργότερα[10].

Ο Αρόσεφ γεννήθηκε το 1890 στο Καζάν της Ρωσικής Αυτοκρατορίας και προερχόταν από αστική οικογένεια[9]. Ο πατέρας του ήταν έμπορος, ενώ η μητέρα του είχε καταδικαστεί στο παρελθόν για επαναστατική δράση. Από την πλευρά της μητέρας του ήταν γερμανικής και λετονικής καταγωγής, ενώ παππούς του ήταν ο Αύγκουστ Γκόλντσμιθ, μέλος της οργάνωσης Ναρόντναγια Βόλια[11]. Το 1905, μαθητής ακόμη, συμμετείχε στις ένοπλες συγκρούσεις που έλαβαν χώρα στη γενέτειρά του κατά τη διάρκεια της Ρωσικής Επανάστασης εκείνου του έτους ως μέλος των Εσέρων[11]. Κατόπιν προσχώρησε στο Ρωσικό Σοσιαλδημοκρατικό Εργατικό Κόμμα.

Τα επόμενα χρόνια ανέπτυξε δράση σε διάφορες περιοχές της Ρωσικής Αυτοκρατορίας (Αγία Πετρούπολη, Μόσχα κ.α.) με αποτέλεσμα να υποστεί επανειλημμένες διώξεις και να αναγκαστεί να διαφύγει στο εξωτερικό, όπου παρέμεινε για λίγο καιρό. Κατά την επανάσταση του Φεβρουαρίου του 1917, αναδείχτηκε πρόεδρος στο σοβιέτ του Τβερ[9][11], ενώ με το ξέσπασμα της Οκτωβριανής Επανάστασης συμπεριλήφθηκε στα μέλη της λεγόμενης Στρατιωτικής Επαναστατικής Επιτροπής των μπολσεβίκων για την πόλη και την ευρύτερη περιοχή της Μόσχας[9][11]. Το 1918 τοποθετήθηκε στη θέση του επιτρόπου της γενικής διοίκησης της αεροπορίας και του στόλου, ενώ έπειτα συμμετείχε στις πολεμικές επιχειρήσεις του Εμφυλίου στην Ουκρανία, όπου διετέλεσε - μεταξύ άλλων - πρόεδρος του στρατιωτικού δικαστηρίου των μπολσεβίκων[9][11]. Παράλληλα, ξεκίνησε την αρθρογραφία του σε κρατικό έντυπο[11].

Το 1923 ανέλαβε για τη διεύθυνση του Ινστιτούτου Λένιν[12] και τα επόμενα χρόνια διετέλεσε διπλωμάτης έχοντας ως τομέα δράσης διάφορα ευρωπαϊκά κράτη (Γαλλία, Τσεχοσλοβακία κλπ)[9]. Το 1934 έγινε πρόεδρος[9] της Σοβιετικής Εταιρίας για τις Πολιτιστικές Σχέσεις με τις Ξένες Χώρες (ρωσικά: Всесоюзное общество культурной связи с заграницей, συντομογραφία: «ΒΟΚΣ»), αξίωμα που κράτησε μέχρι το 1937[13]. Όλο αυτό το διάστημα, τοποθετήθηκε ιδεολογικά στη σταλινική πολιτική πτέρυγα, έχοντας στενή επαφή με τον Βιάτσεσλαβ Μολότοφ (με το οποίο συνδεόταν με πολύχρονη φιλία) και τον Νικολάι Γιεζόφ[12].

Επιπλέον, ο Αρόσεφ παρουσίασε λογοτεχνική δραστηριότητα, δημοσιεύοντας διηγήματα και νουβέλες. Ορισμένα από αυτά είναι το διήγημα «Πρόσφατες μέρες» (1927), τα μυθιστορήματα «Όχθες του Σηκουάνα» (1928) και «Ρίζες» (1933) κλπ[9]. Παρόλο που τα πρώτα του έργα έλαβαν ορισμένες θετικές κριτικές (με την καλύτερη περίοδο της συγγραφικής του δραστηριότητας να εντοπίζεται στις αρχές της δεκαετίας του 1920) σε γενικές γραμμές έχει αποτιμηθεί αρνητικά από μελετητές της ρωσικής λογοτεχνίας όπως οι Ρόμπερτ Α. Μαγκουάιρ, Β.Β. Ποπόφ και Μ. Λεβίντοφ[14].

Το καλοκαίρι του 1937 ο Αρόσεφ συνελήφθη από τις αρχές με κατηγορίες περί κατασκοπείας και τροτσκισμού, στο πλαίσιο των διώξεων της Μεγάλης Εκκαθάρισης και ακολούθως εκτελέστηκε στις 10 Φεβρουαρίου του 1938. Τον Οκτώβριο του 1956 πραγματοποιήθηκε η επίσημη αποκατάστασή του από την ΕΣΣΔ[10].

Όσον αφορά την προσωπική του ζωή, ο Αρόσεφ πραγματοποίησε δύο γάμους, από τους οποίους απέκτησε τέσσερα παιδιά: τρεις κόρες[10] από την πρώτη του σύζυγο Όλγα Γκόπεν[12] και έναν γιο από τον γάμο του με τη Γερτρούδη Ρουντόλφοβνα[10], Τσέχα μπαλαρίνα εβραϊκής καταγωγής που γνώρισε την περίοδο που υπηρετούσε ως διπλωμάτης στην Τσεχοσλοβακία[13]. Η Ρουντόλφοβνα διώχθηκε μαζί με τον Αρόσεφ και εκτελέστηκε τον Δεκέμβριο του 1937 με τις κατηγορίες της κατασκοπείας και της τρομοκρατίας, ενώ είκοσι χρόνια αργότερα πραγματοποιήθηκε και η δική της αποκατάσταση[10]. Κόρες του Αρόσεφ από τον πρώτο γάμο του ήταν οι ηθοποιοί Γιέλενα (1923-2016) και Όλγα Αρόσεβα (1925-2013). Ο ίδιος ήταν παιδικός φίλος με τον Βιατσεσλάβ Μόλοτοφ, με τον οποίο είχε αναπτύξει κοινή δράση ήδη από τα σχολικά του χρόνια[15].

  1. 1,0 1,1 1,2 «Русская литература XX века. Прозаики, поэты, драматурги» (Ρωσικά) 2005. ISBN-10 5-94848-245-6.
  2. 2,0 2,1 Βόλφγκανγκ Κάζακ: «Лексикон русской литературы XX века» (Ρωσικά) Μόσχα. 1996. σελ. 24. ISBN-13 978-5-83-340019-7. ISBN-10 5-8334-0019-8.
  3. «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 28  Σεπτεμβρίου 2015.
  4. «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 27  Σεπτεμβρίου 2015.
  5. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 162835510. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  6. mos.memo.ru/shot-55.htm.
  7. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb162835510. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  8. Ανακτήθηκε στις 14  Ιουνίου 2019.
  9. 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 9,5 9,6 9,7 Μεγάλη Σοβιετική Εγκυκλοπαίδεια. 3ος. Αθήνα: Εκδοτική Εταιρεία Ακάδημος. 1979. σελ. 703. 
  10. 10,0 10,1 10,2 10,3 10,4 «Гертруда Рудольфовна АРОСЕВА (1909-1937)». museumdom.narod.ru (στα Ρωσικά). краеведческий музей "Дом на Набережной". Ανακτήθηκε στις 6 Απριλίου 2020. 
  11. 11,0 11,1 11,2 11,3 11,4 11,5 David-Fox, Michael (2003). «Stalinist Westernizer? Aleksandr Arosev's Literary and Political Depictions of Europe». Slavic Review 62 (4, Tourism and Travel in Russia and the Soviet Union): 738. https://www.jstor.org/stable/3185653?read-now=1&refreqid=excelsior%3A88a4f6fdf44f1c25d0a2d5cb8ef6b6a0&seq=1. 
  12. 12,0 12,1 12,2 David-Fox (2003). σελ. 739.
  13. 13,0 13,1 David-Fox (2003). σελ. 733.
  14. David-Fox (2003). σελ. 741.
  15. David-Fox (2003). σελ. 733, 739.